Praca z cieniem w psychologii C G Junga cz. 22: "Wewnętrzne dziecko, Cień ..." ciąg dalszy ...

Psychologia jungowska a nieświadomość zbiorowa

W filmie omówiłem koncepcję wewnętrznego dziecka w psychologii jungowskiej, podkreślając, że ślady dziecięcej duszy pozostają obecne w dorosłej psychice. Istotne tutaj jest znaczenie zrozumienia nieświadomości zbiorowej i jej pozaczasowego charakteru, analogicznie do aborygeńskiego „Czasu Snu” oraz koncepcji ze współczesnej fizyki. Poruszyłem również temat prekognicji i względności czasu.

Połączenie dziecka z uniwersalną wiedzą

Podzieliłem się historią trzyletniej dziewczynki, która poprosiła swoje nowonarodzone rodzeństwo, by przypomniało jej o Bogu, ponieważ sama zaczyna już zapominać. Opowieść ta ilustruje ideę, że dzieci posiadają intuicyjny dostęp do boskiej lub uniwersalnej wiedzy przed narodzinami, co z czasem zanika. Wiąże się to z archetypem dziecka jako symbol Jaźni – bytu istniejącego poza czasem i reprezentującego boską formację w ludzkiej psychice.

Istnieją także zagrożenia wynikające z przesadnego koncentrowania się na archetypie dziecka w psychoterapii, na co zwracał uwagę James Hillman, co może to prowadzić do utknięcia w roli dziecka, poczucia bycia ofiarą i braku zdolności do podejmowania zdecydowanych działań. Tendencja do nadmiernej analizy osobistych doświadczeń z dzieciństwa sprzyja kulturze skoncentrowanej na indywidualnych przeżyciach emocjonalnych kosztem szerszego spojrzenia na kwestie społeczne i polityczne. Są jasne i ciemne aspekty archetypu dziecka – w tym jego „cień”, postaci wiecznego chłopca i dziewczynki.

Podobnie jak we wcześniejszych częściach podkreśliłem tutaj znaczenie ruchu i naśladowania jako sposobów nawiązywania kontaktu z wewnętrznym dzieckiem. To wiąże się z odnajdywaniem wspólnej zabawy poprzez naśladowanie ruchów, które były naturalne dla dzieci. Na tym polega rola modelowania społecznego w rozwoju dziecka oraz możliwość czerpania korzyści przez dorosłych z odtwarzania dziecięcych wzorców ruchowych. Jest też tutaj ćwiczenie polegające na zamianie ról – w którym dziecko wciela się w lidera, a dorosły podąża za nim – jako sposób na głębsze doświadczenie dziecięcej perspektywy. Wspomniałem również zdolność dzieci do wyczuwania aspektów nieświadomości rodziców, włącznie z możliwymi trudnymi objawami.

Wewnętrzna dynamika dziecka i rodzica to także relacja między dzieckiem a rodzicem widziany jako symboliczny układ obecny w psychice, w którym wewnętrzne dziecko i wewnętrzny rodzic/dorosły współistnieją. Ważne jest równoważenia wewnętrznego dziecka i dorosłego w procesie terapeutycznym, aby uniknąć pułapki infantylizacji.